Eerlijke platformen: #platformcoop FairBnb start binnenkort

coöperatie Partago
19 februari 2019
Alle coöperaties

Airbnb is in een paar jaar tijd een enorm succes geworden en groeit als kool. Wereldwijd is Airbnb inmiddels de grootste virtuele hotelketen, gemeten naar het aantal beschikbare kamers.

Die groei is niet zonder gevolgen geweest voor de omgeving. Zo zijn er huisjesmelkers gekomen die kamers en appartementen vrijwel permanent aanbieden via Airbnb om er zo slapend rijk van te worden. Buren en omwonenden klagen over de overlast die de vele toeristen veroorzaken, die graag feesten en rondhangen. De regelmatige verhuur van woningen heeft een prijsopdrijvend effect op de toch al overspannen woningmarkt in grote steden als Amsterdam.

Vanuit die optiek wil Fairbnb dus een oplossing aanreiken. Het in Italië gebaseerde bedrijf gaat voor een ethische en coöperatieve aanpak. “Het idee is simultaan ontstaan in een aantal grote steden. Urbanisten, onderzoekers en ontwikkelaars besloten om samen hun schouders onder de coöperatieve te zetten”, aldus Carlo Pesso van Fairbnb in Glamour Paris. Op dit moment is het een werkerscoöperatie, maar het is bedoeling om te evolueren naar een multi-stakeholder coöperatie. Het platform zal in de lente van 2019 gelanceerd worden in Amsterdam, Barcelona, Bologna, Valencia en Venetië. Transparantie, samenwerking met de plaatselijke autoriteiten en een limiet van een tot twee verblijven per persoon behoren tot de basisprincipes van Fairbnb. Bovenal gaat de helft van de inkomsten naar lokale projecten, zoals culturele centra en de aanleg van parken. Fairbnb is op dit moment op zoek naar gemotiveerde gasten of gastheren/-vrouwen en lanceert binnenkort een crowdfundingcampage.

Airbnb is een voorbeeld van een bredere ontwikkeling, aangeduid als de deeleconomie, of de ‘collaborative economy’. Onder de noemer van ‘delen’, ‘helpen’ en ‘een leuk zakcentje verdienen’ gaat het feitelijk om harde business: bedrijven die goed zaken doen en die wereldwijd een miljardenbusiness hebben gebouwd.

Op dit moment profiteert lang niet iedereen van de kansen en mogelijkheden van de deeleconomie. Wie arm is en weinig verdient, een gezin heeft en een kleine woning, kan bijvoorbeeld niet of veel minder goed geld verdienen via Airbnb. Een tweedeling in de samenleving kan zo worden versterkt.
Daar komt bij dat de aanbieders zich door hun nieuwe manier van werken en organiseren - bewust of onbewust - kunnen onttrekken aan belastingen en andere regelgevende kaders. Dit creëert een ongelijke concurrentie met bestaande aanbieders en holt de basis voor belastingen, een manier om de baten meer gelijkmatig te verdelen, uit. Daarbij worden bovendien op grote schaal gebruikersdata verzameld.

De samenleving heeft behoefte aan platformen die ‘eerlijker’ zijn en meer lokale waarde creëren en andere waarden proberen te integreren in het verdienmodel. Dat kan bijvoorbeeld als een groep lokale ondernemers of taxichauffeurs een eigen Uber-variant begint, waarvan ze zelf de aandeelhouder zijn (zie onder andere Yeller app of eCab). Een ondernemingencoöperatie dus.

Al zijn alle types coöperatie een optie bij coöperatieve platforms.

Zo is Partago, al min of meer een Belgisch, coöperatief antwoord op Uber. Al moet je wel zelf rijden. Maar als plus: wel enkel elektrisch.