nl fr

Over Cera & coöperaties

Cera informeert, inspireert en adviseert mensen, organisaties en beleid over coöperatief ondernemen. Cera Coopburo begeleidt zowel nieuwe initiatieven als gevestigde coöperaties in diverse sectoren. Daarnaast biedt Cera een uitgebreid vormingsaanbod aan en verkent vanuit actuele maatschappelijke uitdagingen nieuwe toepassingsmogelijkheden voor coöperatief ondernemen.
Overzichtspagina

Advies op maat

Cera Coopburo adviseert en begeleidt zowel gevestigde coöperatieve vennootschappen en samenwerkingsverbanden als mensen die nog maar net starten met een coöperatief idee.
Overzichtspagina

KMO portefeuille

Met de KMO portefeuille heb je recht op subsidie

Meer info

Vorming & ontmoeting

Cera heeft een eigen vormings- en ontmoetingsaanbod voor coöperatieve ondernemers. Een woordje uitleg bij onze activiteiten en onze kalender vind je hieronder.
Overzichtspagina

Starten met een coöperatie?

Schrijf je in voor een Cera Coop Workshop

Ga naar onze kalender

Topics op maat

Lezing, workshop of opleiding op maat van jouw organisatie

Contacteer ons

KMO portefeuille

Met de KMO portefeuille heb je recht op subsidie

Meer info

Info & onderzoek

Cera werkt op vier manieren aan onderzoek en ontwikkeling rond coöperatief ondernemen: (1) nagaan hoe het coöperatieve model kan bijdragen aan maatschappelijke en economische uitdagingen, (2) tools en instrumenten ontwikkelen voor coöperatieve ondernemers, (3) wetenschappelijk onderzoek en onderwijs stimuleren en (4) schrijven of meewerken aan artikels en publicaties over coöperatief ondernemen.
Overzichtspagina

Zoek een artikel, publicatie of onderzoek

Top 100 Belgische coöperaties

 

Meer info
Aangemeld als Afmelden
nl fr

Wat is coöperatief ondernemen

 De Internationale Coöperatieve Alliantie (ICA) omschrijft een coöperatie als ’een autonome organisatie van personen die zich vrijwillig verenigen om hun gemeenschappelijke economische, sociale of culturele behoeften en ambities te behartigen door middel van een onderneming waarvan ze samen eigenaar zijn en die ze democratisch controleren.’

Een hele boterham. We gaan er even op in.

Dit onderdeel wordt niet weergegeven omdat je deze cookies niet hebt aanvaard.
Wil je de inhoud toch zien, dan kun je de instellingen hiervoor aanpassen onderaan de pagina.

Waarom coöperatief ondernemen?

Coöperaties zijn ‘missiegedreven’ ondernemingen: zij vervullen de gemeenschappelijke behoefte(n) van hun vennoten. Die noden en opportuniteiten kunnen heel divers zijn:

  • Burgers, potentiële consumenten, die bepaalde goederen en diensten niet vinden op de markt. Of toch niet volgens hun kwaliteits- of prijsverwachtingen. Of stellen dat ze op een andere manier geproduceerd of gedistribueerd moeten worden.
  • Ondernemingen die geconfronteerd worden met bepaalde gemeenschappelijke uitdagingen, zowel economische, technologische als ecologische, en die deze samen willen aanpakken.
  • Mensen die samen willen werken en ondernemen en daarbij vertrekken vanuit de kracht van mede-eigenaarschap door de medewerkers.

Om deze behoefte - hun probleem of opportuniteit – te vervullen, wachten de vennoten niet op de markt of de overheid: ze nemen het heft in eigen handen en verenigen zich in een gezamenlijke onderneming.

De leden/vennoten/coöperanten kunnen dus ook heel divers zijn. Vandaar dat we spreken over 4 types coöperaties:

De vennoot heeft drie relaties met zijn coöperatie

  • Transactierelatie: de vennoten zijn de 'gebruikers'. Ze maken gebruik van de dienstverlening van de coöperatie. Dat kan als klant, burger, leverancier of werker; vandaar de verschillende types. Deze (economische) relatie staat centraal, want het is de reden van bestaan van de coöperatie. De behoeften kunnen enkel van en voor de vennoten zijn en/of maatschappelijk.
  • Investeringsrelatie: de vennoten investeren, meestal in de vorm van aandelen, zodat de onderneming de dienstverlening kan opzetten, en zijn dus samen eigenaar.
    Niet het rendement op hun kapitaal, in de vorm van maximale vergoeding van dat kapitaal door dividend of meerwaarde bij uittreding, staat centraal. Maar wel het creëren van meerwaarde onder de vorm van een goede dienstverlening voor de vennoten.
  • Zeggenschapsrelatie: de vennoten controleren, sturen en besturen eventueel de coöperatie democratisch.

Cera schema drie relaties coöperatie

Het is het samengaan van deze drie relaties dat resulteert in een aparte dynamiek en een uniek ondernemingsmodel: gebruiker = eigenaar = 'controleur'.

'It meets your needs, because it is owned by you' 
(ICA)

Bij coöperaties primeert dan ook 'doelmaximalisatie': een zo goed mogelijke dienstverlening opzetten voor de vennoten. Dat uit zich bijvoorbeeld in financiële praktijken zoals het delen van winst en verlies, coöperatieve restorno (teruggave of nabetaling), matig dividend, ondeelbaar kapitaal/kapitaal in de dode hand, etc.

De 6 coöperatieve waarden (zelfhulp, zelfverantwoordelijkheid, democratie, gelijkheid, gelijkwaardigheid en solidariteit) en de 7 ICA-principes zijn het DNA van coöperaties wereldwijd:

  1. Vrijwillig en open lidmaatschap
  2. Democratische controle door de leden
  3. Economische participatie door de leden
  4. Autonomie en onafhankelijkheid
  5. Onderwijs, vorming en informatieverstrekking
  6. Samenwerking tussen coöperaties
  7. Aandacht voor de gemeenschap

Naast deze, zijn de principes van F.W. Raiffeisen – een van de grondleggers van het coöperatieve gedachtegoed in Europa - inspirerend om te vertalen in een coöperatief ondernemingsplan.

“Waar wij alleen te klein voor zijn, dat doen we samen”
(Friedrich Wilhelm Raiffeisen, 1818-1888)

Samen ondernemen/werken is uiteraard niet evident. Het brengt verschillende uitdagingen met zich mee, maar het coöperatieve ondernemingsmodel heeft vooral vele troeven. Het is een ondernemingsmodel dat een antwoord kan bieden op verschillende (bedrijfs)economische en maatschappelijke uitdagingen.

”Als je snel wil gaan, ga dan alleen. Als je ver wil komen, ga dan samen.“ 
(Afrikaans gezegde)

Wil je meer weten?

Wil je meer informatie over coöperatief ondernemen? Vraag je je af wanneer dit ondernemingsmodel zinvol is?