Hoe word je een ‘sociale onderneming’?

sociale onderneming
25 juli 2019
Alle coöperaties

Vennootschappen die ‘een positieve maatschappelijke impact bewerkstelligen op de mens, het milieu of de samenleving’ kunnen zich laten erkennen als ‘sociale onderneming’.

Voor de inwerkingtreding van het nieuwe wetboek vennootschappen en verenigingen (WVV) op 1 mei 2019 waren deze gekend als de ‘vennootschappen met sociaal oogmerk’ (VSO’s).

Vanaf nu moet je dus een erkenning aanvragen, en dat kan enkel als cv – vroeger kon je ook ‘vso’ zijn met andere vennootschapsvormen.


Op 11 juli 2019 werd in het Belgisch Staatsblad een Koninklijk Besluit van 28 juni 2019 gepubliceerd waarin is opgenomen wat je moet doen om erkend te worden. Dat zijn drie zaken:

  1. Je statuten, werking en activiteiten moeten in overeenstemming zijn met de volgende 8 erkenningsvoorwaarden:
    1° de vennootschap heeft hoofdzakelijk tot doel, in het algemeen belang, een positieve maatschappelijke impact te bewerkstelligen op de mens, het milieu of de samenleving
    2° de statuten omschrijven het voorwerp van de vennootschap waarbij uitdrukkelijk tot uiting komt dat dit voorwerp dienstig is om een positieve maatschappelijke impact op de mens, het milieu of de samenleving te bewerkstelligen;
    3° bij uittreding ontvangt de uittredende aandeelhouder maximum de nominale waarde van zijn werkelijke inbreng;
    4° het mandaat van bestuurder is onbezoldigd, tenzij de algemene vergadering van aandeelhouders beslist over een beperkte onkostenvergoeding of presentiegeld;
    5° geen enkele aandeelhouder mag aan een stemming in de algemene vergadering deelnemen met meer dan een tiende van het aantal stemmen verbonden aan de vertegenwoordigde aandelen;
    6° het bedrag van het dividend uit te keren aan de aandeelhouders kan slechts worden bepaald na bepaling van een bedrag dat de vennootschap voorbehoudt aan projecten of bestemmingen die nodig of dienstig zijn tot verwezenlijking van haar voorwerp;
    7° het enig vermogensvoordeel dat de vennootschap rechtstreeks of onrechtstreeks aan haar aandeelhouders uitkeert, onder welke vorm dan ook, mag niet hoger zijn dan de rentevoet vastgesteld in artikel 8:5, § 1, 2°, van het wetboek, en toegepast op het door de aandeelhouders werkelijk gestorte bedrag op de aandelen;
    8° bij vereffening van de vennootschap is het vermogen dat overblijft na aanzuivering van het passief en terugbetaling van het door de aandeelhouders werkelijke gestorte en nog niet terugbetaalde bedrag op de aandelen, bestemd voor een bestemming dat zo nauw mogelijk aansluit bij haar voorwerp overeenkomstig artikel 8:5, § 1, 3°, van het wetboek.
  2. De Raad van Bestuur stelt jaarlijks een bijzonder verslag op met daarin:
    1° de informatie vermeld in artikel 6:120, § 2, van het wetboek; (nvdr: dit is de informatie over de – verzoeken tot - uittredingen)
    2° de wijze waarop het bestuursorgaan van de vennootschap toezicht houdt op de toepassing van de erkenningsvoorwaarden, bepaald in paragraaf 1;
    3° de activiteiten die de vennootschap heeft verricht ter verwezenlijking van haar voorwerp;
    4° de middelen die de vennootschap hiervoor heeft ingezet.
    Het bestuursorgaan van een vennootschap dat geen jaarverslag moet opstellen en neerleggen, stuurt een kopie van het bijzonder verslag naar de FOD Economie binnen de zeven maanden na de datum van afsluiting van het boekjaar.
    Het bijzonder verslag wordt op de zetel van de vennootschap bewaard.
  3. De vennootschap dient een aanvraag van erkenning als sociale onderneming in bij de FOD Economie, via een model. De aanvraag tot erkenning als sociale onderneming wordt met de post of met de elektronische post ingediend.
    Je voegt het volgende toe bij je aanvraag
    • een bewijs van oprichting
    • de gecoördineerde statuten van de vennootschap;
    • in voorkomend geval, het intern reglement
    • de notulen van de laatste algemene vergadering van de vennootschap.

Wanneer hij dat nodig acht, kan de FOD Economie bij de aanvrager om bijkomende inlichtingen met betrekking tot de aanvraag tot erkenning vragen. De ambtenaren van de FOD Economie gaan op regelmatige basis na of de coöperatieve vennootschappen erkend als sociale ondernemingen, aan de voorwaarden van de erkenning die hun is toegekend, blijven voldoen.