Wat zijn dwingende bepalingen?
Dwingende bepalingen zijn wetsbepalingen waar we niet kunnen en niet mogen van afwijken. Zelfs al zouden we dat willen en zelfs al zouden we het er allemaal over eens zijn. De wetgever vindt deze bepalingen zo cruciaal dat ervan afwijken geen optie is.
Het zal je opvallen dat je nergens lijstjes terugvindt van dwingende bepalingen. Dat is immers minder evident dan het lijkt. In principe moet je dan gans het wetboek bekijken, met bijzondere aandacht aan woorden zoals ‘verplicht’ of ‘niettegenstaande andersluidende statutaire bepaling’.
Overzicht van een aantal dwingende bepalingen uit het WVV
Hieronder vind je alvast een summier overzicht van de voornaamste dwingende bepalingen uit het WVV, zonder garantie op volledigheid. Bekijk ook de juridische kenmerken van de cv en het artikel: ‘De Coöperatieve Vennootschap: enkel voor de echte coöperaties?’ met daarin ook toelichting bij verschillende vennootschapsrechtelijke kenmerken van de cv.
Algemeen
-
Er moeten minstens drie aandelen met stemrecht zijn, elk aandeel moet delen in de winst of het vereffeningssaldo.
-
Enkel cv kan enkel aandelen op naam en obligaties uitgeven.
-
Voor elke uitkering aan vennoten: balans- en liquidatietest toepassen.
-
Oprichters kunnen pas vanaf het 3de boekjaar na oprichting vrijwillig uittreden. Dit kan belangrijk zijn voor jonge coöperaties, die opgericht werden tussen 1 januari 2017 en 30 april 2019.
-
In het register van aandelen moeten enkele extra elementen worden opgenomen, zie daarvoor art. 6:25 WVV.
Algemene Vergadering
-
Je moet een A.V. bijeenroepen van zodra vennoten met 1/10 van het aantal aandelen erom verzoeken.
-
Onthoudingen worden niet meegeteld bij stemmingen op de A.V., noch in de teller, noch in de noemer.
-
Op de AV moet verslag uitgebracht worden over de bewegingen in het vennotenbestand: verzoeken tot uittreding, nieuwe toetredingen, aantal aandelen (per soort), …
De Raad van Bestuur
-
Niemand kan twee keer in de RvB zetelen (art. 2:55 WVV).
-
De regeling belangenconflict is van toepassing van zodra een bestuurder een (on)rechtstreeks belang heeft van vermogensrechtelijke aard in strijd met het vennootschapsbelang:
-
Hij/zij moet dit melden aan de andere bestuurders. Een verklaring en toelichting worden vermeld in het verslag.
-
Hij/zij mag niet deelnemen aan beraadslaging en beslissing.
-
De andere bestuurders beschrijven de (gemotiveerde) beslissing en de vermogensrechtelijke gevolgen voor de vennootschap. Dit wordt opgenomen in het jaarverslag.
Wat met meer vormelijke dwingende bepalingen?
In het WVV zijn er een aantal dwingende zaken, die niet zozeer betrekking hebben op de relatie van de vennoten met hun coöperatie, maar eerder op het functioneren van de coöperatie zelf.
Denk bijvoorbeeld aan:
-
het gebruiken van de naam ‘coöperatieve vennootschap’ en de afkorting CV voor zover voldaan is aan art. 6:1 WVV. En ‘erkende CV’ (in plaats van ‘voor de NRC erkende CV’).
-
het verplicht opnemen van de coöperatieve finaliteit en de waarden.
-
het verdwijnen van het begrip ‘kapitaal’ en dus ook ‘nominale waarde’ en ‘wettelijke reserve’. Hierdoor wordt vanaf 1 januari 2020 het vast gedeelte van het kapitaal en de wettelijke reserve van rechtswege omgezet in een statutair onbeschikbare eigenvermogensrekening.
-
Om de statuten in overeenstemming te brengen met deze bepalingen, heb je tijd tot uiterlijk 1 januari 2024. Wees je ervan bewust dat elke statutenwijzing die de coöperatie na 1 januari 2020 doorvoert, een – wettelijk verplicht gestelde! – gelegenheid is om de volledige statuten in overeenstemming te brengen met alle bepalingen van het WVV. Een stappenplan en tijdslijn daarvoor vind je hier.
Besluit
In deze complexe overgangsperiode is het vooral belangrijk je gedrag aan te passen aan de nieuwe regels. Als je geen statutenwijzing doorvoert, heb je nog tot uiterlijk 1 januari 2024 om je statuten aan te passen aan de bepalingen van het WVV, om zo de rechtsvorm van ‘coöperatieve vennootschap’, afgekort tot ‘CV’, aan te nemen.
In de tussentijd is het belangrijk dat je je statuten kent én dat je het WVV kent. Een goed instrument hiervoor is ‘VZW, stichting, ivzw en coöperatie. GPS 2019: Het Nieuwe Wetboek Vennootschappen en Verenigingen ‘. Dit boek uitgegeven door Die Keure, werd geschreven door Impact Advocaten en Cera. Je vindt er o.a. de meest relevante wetteksten en modelstatuten.
Lees ook
Vanaf wanneer heeft de inwerkingtreding van de nieuwe vennootschapswet concrete implicaties op jouw coöperatie?
De coöperatieve vennootschap met onbeperkte aansprakelijkheid verdwijnt. Wat zijn de alternatieven?
De actuele vennootschapsvormen worden herleid naar vier basisvormen.
Deze nieuwe wet is een unieke gelegenheid voor coöperaties om hun coöperatieve identiteit te versterken, de coöperatie krijgt “haar eigenheid” terug.
Wat moet je wanneer doen voor jouw CV?
Mag men de CV gebruiken voor de uitoefening van een vrij beroep?
