“Grote bedrijven die teelt en handel combineren,

Chris Groven is één van de 350 hardfruittelers die aangesloten is bij BelOrta. Het ledenaantal hardfruittelers bij BelOrta kreeg een boost nadat de coöperatieve groente- en fruitveiling de Belgische Fruitveiling (BFV) opslokte in 2023. Hierdoor ontstond een indrukwekkend blok van Vlaamse hardfruittelers die zo sterker hoopten te staan tegen de retail.

Tegenover de traditionele coöperatieve veiling staan de meer commerciële producentenorganisaties, zoals Green Diamond en New Green. “Deze coöperaties zijn opgericht door handelaars met het doel om Europese GMO-subsidies binnen te halen”, aldus Groven in een interview met Vilt.be die constateert dat deze producentenorganisaties flink aan de weg timmeren.

De concurrentie van deze spelers speelt al langer, bevestigt Kris Jans, directeur fruit bij BelOrta. Tot een exodus van fruittelers bij BelOrta heeft het volgens hem niet geleid. “Deze spelers trekken aan de mouw van onze telers. Op deze manier proberen zij onrust te creëren in de sector. Dat is logisch: handelaars hebben liever onrust dan stabiliteit, dat drukt de prijzen. Maar uiteindelijk hebben we elkaar nodig.”

Groven ziet op termijn wel een risico in deze commerciële producentenorganisaties waarbij het oprichtende handelshuis vaak ook eigen productie heeft. Sommige van deze teeltbedrijven – zoals Vergo, Devos en Derwael – zijn het voorbije jaren sterk gegroeid en slokken kleine bedrijven op.

Het feit dat deze handelaars zelf telen, vindt hij niet slecht. "Zo krijgen ze ook meer inzicht in de kosten en de uitdagingen in de teelt”, stelt hij. Maar de groeiende macht van deze handelshuizen baart hem zorgen. “Er zijn zo’n tien handelaars-telers actief, waarbij een aantal de markt domineren. Deze bedrijven hebben eigen productie, kunnen via hun producentenorganisatie afzetten, én kopen ook nog aan op de veiling. Als de prijzen hoog liggen, verkopen ze eerst hun eigen producten. Zijn de prijzen laag, dan kopen ze op en stockeren ze tot betere tijden. Dat verstoort het evenwicht", schetst Groven de impact.