Groei en winst dankzij werknemers die mede-eigenaar zijn van hun bedrijf - De kracht van werkerscoöperaties

Lees de volledige bijdrage van Geert Janssens op de website van VKW.

Een stelling die wij met Cera Coopburo onderschrijven. Mede-eigendom zorgt er inderdaad voor dat mensen zich anders gedragen: het is hun onderneming; er is minder of geen strijd eigenaars versus werknemers; er is 'natuurlijke sociale controle' door de medeverantwoordelijkheid; men wil een performante, duurzame en gezonde onderneming etc.

Bij Cera Coopburo ervaren we sterk de kracht en troeven van werkerscoöperaties

En dat geldt ook zeker voor 'werkerscoöperaties'. We schrijven hier bewust werkerscoöperaties, omdat de discussie of het nu werknemers zijn of zelfstandigen die samen eigenaar zijn van hun coöperatieve onderneming, ons een arbeidsrechtelijke discussie lijkt. En jammer genoeg een heel moeilijke, zoals in deze opiniebijdrage ook duidelijk werd gesteld. De kern van de zaak is dit bedrijfsmodel an sich. Co-eigenaarschap, als 'superlatief' van mede-eigendom, door de werkers: zij zijn zowel werknemer als aandeelhouder, en dit laatste zowel financieel als qua zeggenschap. En het ultieme doel van dergelijke coöperaties: het genereren van fair betaalde, en uiteraard liefst kwaliteitsvolle, tewerkstelling en welvaart.

Zonder blind te willen zijn voor de moeilijkheden en nadelen van samenwerken en het coöperatief model, blijkt dat het toch vele troeven heeft. 'Het klinkt als een sprookje, maar het is niet denkbeeldig.' Zeker niet, in het buitenland zijn er al heel wat inspirerende voorbeelden. Velen kennen al Mondragon: een groep van 120 werk(nem)erscoöperaties, waarvan 80 in de industriële sector en vele andere in hoogtechnologische en kennissector, met 85.000 werknemers waarvan 35.000 vennoten. Ondanks de economische malaise die Spanje al jaren treft, blijft het toch nog altijd een voorbeeld dat tot de verbeelding spreekt. Maar ook in Frankrijk zijn er vele 'scops': een vennootschapsvorm en bedrijfsmodel speciaal voor werknemerscoöperaties, waaronder enkele heel grote, zowel bedrijven in de industriële als in heel commerciële sectoren. In België zijn er nog niet veel gekende voorbeelden, wellicht deels door onze cultuur en de economische context: 'we hebben het nog steeds goed', wat misschien nefast is voor het ondernemerschap? Maar men gelooft (steeds meer) in de kracht van samenwerking en in de positieve effecten van mede-eigendom zoals hierboven beschreven. Bijv. 20 zelfstandige thuisverplegers die samenwerken binnen hun coöperatie. Of een coöperatief communicatiebureau waarbij zowel de werknemers als de zelfstandigen vennoot zijn. Maar evengoed IT'ers, bouwvakkers, nieuwe maakbedrijven, vrijeberoepers, muzikanten etc. Hopelijk werkt dit inspirerend voor vele andere ondernemers. Wij, Coopburo, en de hele coöperatieve beweging, willen graag de kracht van dit model meer in beeld brengen.

Ook Bruno Deraedt van werkerscoöperatie Bast architects & engineers reageerde:

Bast architects & engineers is één van de cooperaties waarbij we een model gebouwd hebben met 2 niveau's van vennoten om toe te laten dat werknemers mee kunnen investeren in hun toekomst. We geloven erin dat het mede-eigenaarschap ook een bijzondere positie creeërt voor deze medewerkers waarbij zij helpen meedenken in functie van efficiëntie. Hun creativiteit in het beheren van de vennootschap kan op die manier beloond worden. Het zou meer dan helpend zijn, mochten de arbeidsrechtelijke barrières weggenomen worden. Dit zou helpen om ons model nog actiever en breder in ons bedrijf te kunnen toepassen.